Wiele dokumentów dotyczących tworzenia szkolnictwa na terenie, istniejącej do 1954 r., Gminy Gołąbki zaginęły, dlatego trudno jest odtworzyć dzieje szkół w tym rejonie. Pomimo tego udało się zebrać najważniejsze informacje z historii szkoły na podstawie Ksiąg Głównych z arkuszami ocen, Ksiąg Protokołów Rad Pedagogicznych, Kronik Szkolnych i wspomnień mieszkańców, absolwentów oraz pracowników szkoły.

Początki oświaty w Gminie Gołąbki po odzyskaniu niepodległości

Najwcześniej, bo prawdopodobnie w 1917 r. utworzona została Szkoła Powszechna w Dmininie. Ze względu na brak odpowiedniego lokalu zajęcia lekcyjne odbywały się w pomieszczeniach mieszkańców wsi. Około 1927 r. miejscowa ludność zakupiła i wyremontowała na potrzeby szkolne budynek, w którym dotychczas mieściła się karczma. Obiekt ten zachował się i obecnie znajduje się w nim filia biblioteki gminnej. W szkole w Dmininie w okresie międzywojennym nauczanie dzieci prowadzili p. Rosiewska, p. Franciszek Rusinek, p. Helena Kwiecińska, p. Jan Kuśmiński, p. Stefan Bartkiewicz.

   Prawdopodobnie po odzyskaniu niepodległości powstała również szkoła w Gołąbkach. Dokładnej daty jej utworzenia nie można odtworzyć z powodu braku dokumentów. Zachowały się jedynie księgi główne Jednoklasowej Szkoły Powszechnej w Gołąbkach, które świadczą o losach tej placówki. Na ich podstawie można stwierdzić, że w 1921/22 r. uczęszczało do szkoły 38 uczniów z oddziałów I - IV. Dawni uczniowie wskazywali, że funkcję nauczyciela i jednocześnie wychowawcy każdego oddziału oraz kierownika placówki pełnił p. Wacław Szaniawski.

   Zajęcia lekcyjne odbywały się w klasach łączonych w udostępnionych przez mieszkańców domach prywatnych. Początkowo było to mieszkanie p. A. Turskiego.  W roku szkolnym 1923/24 na zajęcia w oddziałach I - IV uczęszczało 34 uczniów ze wsi Gołąbki, Jadwisin i z kolonii Gołębówka. Kadrę nauczycielską tworzyli p. Zenobia Żelazowska, od roku szkolnego 1932/33 przybyły z Sokala p. Andrzej Kutyński, który objął kierownictwo szkołą. Wówczas doszło do zmian organizacyjnych. Zgodnie z ustawą ministra J. Jędrzejowskiego powołano Szkołą Powszechną I Stopnia w Gołąbkach. W kolejnych latach nauczycielami tej szkoły byli p. Andrzej Rosiewicz, p. Franciszek Rusinek, p. Helena Mościcka i p. Zofia Ciok. Nauka przez długi okres czasu odbywała się w domu p. M. Pudowskiego.

 Szkolnictwo Gminy Gołąbki w czasie II wojny światowej

   Wybuch II wojny światowej zaburzył funkcjonowanie polskiego szkolnictwa. W roku szkolnym 1939/40 zajęcia lekcyjne rozpoczęły się w różnych terminach. W Szkole Powszechnej w Dmininie dzieci uczyły się już w wrześniu 1939 r. W Gołąbkach nauka rozpoczęła się dopiero 21 lutego 1940 r. Według zapisów Księgi Głównej Publicznej Szkoły Powszechnej I Stopnia w Gołąbkach w owym roku edukację odbywało 34 uczniów w czterech oddziałach, ich nauczycielem był p. Jarosz. W okresie okupacji z programu nauczania zostały usunięte takie przedmioty, jak: historia, geografia i nauki przyrodnicze. Szkoła w Gołąbkach funkcjonowała w roku szkolnym 1940/41, później prawdopodobnie została zlikwidowana przez władze niemieckie.

   Podczas okupacji w naszym rejonie prowadzone było tajne nauczanie. Gmina Gołąbki należała do II rejonu TON Powiatu Łukowskiego. Na terenie wsi Gołąbki oraz wsi Dminin odbywały się tajne komplety na poziomie szkoły podstawowej, w które był zaangażowany p. Stefan Bartkiewicz. Tajne nauczanie na poziomie szkoły średniej prowadzone było w Jadwisinie przez p. Jadwigę Ostrowską.

    Funkcjonowanie oświaty w Gołąbkach w latach powojennych

  Po zakończeniu II wojny światowej nowe władze przystąpiły do odbudowy systemu edukacji. Utworzone zostały wówczas dwie czteroklasowe szkoły w Gołąbkach i Jeziorach oraz jedna sześcioklasówka w Dmininie.  Nauka odbywała się w trudnych warunkach w prywatnych mieszkaniach: w Jeziorach - u p. E. Barszcza, w Gołąbkach - u p. W. Koniecznego, p. J. Uziębło, p. W. Skrzeka, w Dmininie zaś w budynku szkolnym i u p. B. Zalewskiego.  Dzięki elektryfikacji wsi w 1954 roku nauczyciele mogli urozmaicać metody nauczania poprzez audycje radiowe. 

   Na podstawie zachowanych dokumentów wiadomo jest, że w latach 1956/57 – 1960/61 funkcjonowała Szkoła Podstawowa w Jeziorach. W roku szkolnym 1961/62 księgi główne opisują działanie w Gołąbkach siedmioklasowej szkoły podstawowej, do której uczęszczało 80 uczniów. Funkcję dyrektora  placówki pełnił wówczas p. Stefan Kondracki. Zajęcia nadal odbywały się w domach prywatnych. Jakość nauczania dzieci poprawiła się po zorganizowaniu w 1961 r. biblioteki szkolnej pod opieką p. Lucyny Kondrackiej, którą wyposażono w 2350 egzemplarzy książek. W tym czasie została utworzona pierwsza drużyna zuchów i harcerzy i Spółdzielnia Uczniowska,  których działalność wspierała pracę wychowawczą szkoły.

   Zmiany w szkole w Gołąbkach przyniósł rok 1967, kiedy został wybudowany i przekazany do użytku budynek szkolny jako jeden z 1000-latek. W tym okresie czasu liczba uczniów wynosiła 82 osoby i 5 nauczycieli. Funkcję dyrektora szkoły do 1974 r. pełnił p. Stefan Kondracki, który w latach 1966 - 68 zorganizował tu również Szkołę Przysposobienia Rolniczego.

  Szkoła w Gołąbkach w latach 1974 - 1991

  Następnym dyrektorem Ośmioklasowej Szkoły Podstawowej w Gołąbkach była p. Celina Stępniewska, która stanowisko to zajmowała w latach 1974 - 1977. W owym czasie szkoła liczyła już blisko 90 uczniów oraz 5 - 6 nauczycieli. Tutaj działalność swą prowadziły drużyna zuchowa i harcerska oraz SKO.

  W 1977 r. po przeniesieniu p. Stępniewskiej do Szkoły Podstawowej Nr 3 w Łukowie nowym dyrektorem placówki został p. Witold Kurowski, który pełnił tę funkcję aż do 1991 r. W okresie jego pracy szkoła przechodziła wiele zmian. W 1979 r. otrzymała w darze od zakładu opiekuńczego pierwszy telewizor kolorowy. Kontynuowały swoją działalność zuchy, harcerze, SKO oraz zaczęły działać Spółdzielnia Uczniowska, PCK, LOK oraz koło fotograficzne. Zwiększyła się także liczba uczniów (okresowo dochodziła do 100 osób) oraz nauczycieli (do 11 w 1991 r.). Jedynie w latach 1982 - 1984 z powodu małej ilości uczniów w szkole nauczanie odbywało się w klasach łączonych (II i III, IV i V, VI i VII).

Zmiany po 1991 roku 

    W 1991 r. konkurs na dyrektora szkoły w Gołąbkach wygrał p. Marek Król, który pełni tę funkcję do września 2013 roku. Czas rządów tego dyrektora to wielkie zmiany i reforma w oświacie. Od 1994 r. rozpoczęła swoją działalność kuchnia wraz ze stołówką oraz świetlica. W 1995 r. podłączony został gaz ziemny, co znacznie usprawniło pracę kuchni. Szkoła została kilka razy odnowiona od wewnątrz, a w 1997 r. wymieniono ogrodzenie i elewację na zewnątrz budynku. Rok wcześniej oddane zostało do użytku utwardzone betonowe boisko do piłki siatkowej oraz zamontowano na nim dwie tablice do gry w kosza. W 1999 r. na betonowe boisko została nałożony dywanik asfaltowy. W grudniu 1998 r. dzięki staraniom p. dyrektora zostały zakupione pierwsze trzy zestawy komputerowe i od tej pory zaczęły się odbywać pozalekcyjne zajęcia z informatyki.

    11 czerwca 1997 r. dzięki staraniom dyrektora, rodziców i przychylności władz Gminy Łuków szkole nadano imię Bolesława Prusa, a rodzice ufundowali sztandar. Uroczyste poświęcenie sztandaru odbyło się w Kościele pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego w Łukowie. Z tej okazji szkoła gościła przedstawicieli władz gminy p. wójt K. Goławską, posła na Sejm W. Osika, przedstawicielkę MEN- p. E. Zalewską-Stel, wicekuratora oświaty p. A. Soszyńskiego, władze duchowne z ks. bp. W. Skomoruchą oraz rodziców,  nauczycieli i uczniów i lokalną społeczność.

      W 1999 r. w związku z reformą szkolnictwa zmieniona została organizacja szkoły. Obecnie jest to Zespół Szkół w Gołąbkach, w którego skład wchodzą: oddział przedszkolny, sześcioklasowa szkoła podstawowa oraz trzyletnie gimnazjum.

     Z inicjatywy Rady Rodziców, p. Dyrektora i Rady Pedagogicznej w 1998 r. w Gołąbkach powołany został Społeczny Komitet Budowy Sali Gimnastycznej, który zajął się zbieraniem funduszy na cel budowy. Komitet ten zorganizował zabawy zarobkowe w szkole, licytacje wytworów uczniowskich, kwestę oraz zbiórkę pieniężną wśród wszystkich mieszkańców obwodu szkolnego. Dzięki tym działaniom udało się wykonać projekt budowlany sali gimnastycznej.

Unowocześnienie szkoły na początku XXI wieku  

     Latem 2001 r. rozpoczęła się budowa, która możliwa była dzięki pomocy i wsparciu władz gminy oraz województwa.  W ciągu dwóch lat powstała nowa część szkoły z kilkoma klasami, salą gimnastyczną, szatnią, przebieralnią, łazienkami i łącznikiem z starszą częścią budynku. Został także przebudowany parter  oraz wyremontowana pozostała część szkoły, łącznie z kuchnią i stołówką szkolną. Całość została oddana do użytku we wrześniu 2003 r., zaś w grudniu odbyło się poświęcenie budynku i zawieszenie krzyży.

Zespół Szkół w Gołąbkach zapewnia bardzo dobre warunki kształcenia i opieki nad dziećmi i młodzieżą. Szkoła dysponuje salą gimnastyczną, w której odbywają się zajęcia wychowania fizycznego i pozalekcyjne dla dzieci i dorosłych; dwoma pracowniami informatycznymi, gdzie prowadzone są oprócz lekcji dodatkowe zajęcia internetowe i kursy komputerowe dla rolników; stołówką, która serwuje smaczne i niedrogie obiady; świetlicą, która sprawuje opiekę nad uczniami oczekującymi na autobus szkolny. W ostatnich latach został przeprowadzony remont pomieszczeń oddziału przedszkolnego. Sale lekcyjne klas 0-III wyposażone zostały w nowe meble oraz ciekawe pomoce dydaktyczne, które uzyskaliśmy dzięki uczestnictwu w projekcie „Pierwsze uczniowskie doświadczenia drogą do wiedzy” finansowanym ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego .

 Nasza szkoła wraz ze wszystkimi placówkami oświatowymi Gminy Łuków realizowała w latach 2006-08 projekt, w czasie którego uczniowie rozwijali swoje zainteresowania, nabywali nowe, ciekawe umiejętności, poznawali swoja ojczyznę podczas wycieczek krajowych i zagranicznych m. in. zwiedzali Grecję oraz Anglię. Młodzież gimnazjalna uczestniczyła w zajęciach warsztatowych w różnych zakładach pracy np. banku, zakładzie kosmetycznym, mechanicznym, fryzjerskim  oraz spotkaniach z przedstawicielami różnych specjalności.

    W związku z uczestnictwem szkoły w  wielu projektach współfinansowanych przez Urząd Gminy i fundusze z Unii Europejskiej szkoła ciągle unowocześnia się i wzbogaca o nowoczesne sprzęty i pomoce naukowe. W czasie realizacji w kl. IV szkoły podstawowej  projektu nasza baza wzbogaciła się o nowej generacji urządzenia. Otrzymaliśmy dotykową tablicę interaktywną z rzutnikiem krótkoogniskowym, 18 tabletów z laptopem oraz  nowoczesny system do zbierania i analizowania odpowiedzi.  W ramach uczestnictwa w projekcje EduScience młodzież z gimnazjum może wykonywać pomiary atmosferyczne za pomocą stacji pogody, korzystać z kolejnej tablicy interaktywnej, uczestniczyć w wideokonferencjach oraz nabywać nowe umiejętności za pośrednictwem platformy edukacyjnej.

    We wrześniu 2011 roku w Zespole Szkół w Gołąbkach, jako pierwszej wśród szkół Gminy Łuków, wprowadzono Dziennik Elektroniczny UONET. W następnym roku zastąpił on dziennik papierowy i stał się wiarygodnym źródłem informacji o pracy oraz wynikach nauczania dla rodziców i uczniów. Równocześnie każda klasa została wyposażona w komputery z dostępem do internetu za pomocą sieci Wi-Fi.

Szkoła po zmianie dyrektora

    Od września 2013 roku w Zespole Szkół w Gołąbkach funkcję dyrektora szkoły objęła p. Anna Krzęcio, zaś wicedyrektora p. Adam Białowąs. Nowa kadra kierownicza już na początku swojego urzędowania wprowadziła kilka zmian.

   W celu poprawy warunków nauki uczniów wymieniono drzwi w klasach na dolnym korytarzu w starszej części budynku szkoły i w stołówce, przeniesiona została siłownia, przeprowadzono remont szatni oraz uruchomione  zostało oddzielne wejście dla dzieci ze szkoły podstawowej. Zmieniło się również oznakowanie klasopracowni i poprawiła się jakość korzystania z  Internetu dzięki połączeniu światłowodów.